Cemal Mutlu ODTÜ Mimarlık Fakültesii Lisans Programını 1974'de, lisans üstü eğitimini 1978’de tamamlamıştır. Gene ODTÜ ‘de İnşaat Mühendisliği, Beden eğitimi ve Spor Bölümünde asistanlık yapmış ve   1981de  Louvain La Neuve Üniversitesi'nde araştırmacı olarak çalışmıştır . Bu güne kadar da aralıksız olarak meslek pratiği içinde bulunmaktadır. Mimari çalışmaları, Cemal Mutlu Mimarlık Hizmetleri çatısı altında, 1993 yılında kurmuş olduğu Optimus Mimarlık ve 1996 yılında kurulan Mozaik İnşaat ve Mimarlık LTd.de devam etmektedir. 

Az ve çok katlı konut projeleri, turizm tesisleri, konferans ve kültür merkezleri, eğitim ve ticari amaçlı yapı projeleri, marinalar gibi farklı alanlarda uygulama ve iç mekan düzenlemesi çalışmalarında bulunmuştur.

İşleri Bolonya ve İstanbul’da, Kentsel Rönesans sergisinde yer almıştır. Davetli yarışmalarda yer almış ve birincilik alan tasarımlarından bazıları hayata geçmiştir.

Cemal Mutlu Ankara Sheraton Otel projesinde jüri üyeliği, SEV Tarsus Kampus Mimari Proje Yarışmasında Jüri başkanı ve 2011 Arkitera İşveren Ödülünde Jüri üyeliği yapmıştır.